«Η Σελήνη ως μοντέλο»

Έμιλυ Τσίγκου, «Τα Νέα της Τέχνης», Απρίλιος 1994

«Φάση του φεγγαριού», ακρυλικό 80×80 cm, 1991

“Το φως και η φλόγα, κεντραρισμένα και σε υπερβολή, αποτελούν τα πιο σημαντικά στοιχεία σε ένα έργο ζωγραφικής” αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευ­ξή του ο Enzo Cucchi. Η παρατήρηση αυτή ισχύει και για μια ελληνίδα ζωγράφο, της οποίας η δουλειά το μόνο που μοιράζεται με εκείνη του Cucchi είναι η παρα­πάνω παρατήρηση. Η Δάφνη Αγγελίδου ζωγραφίζει το φως του φεγγαριού.

Με μια ενατενιστική στάση προς το φεγγάρι, η Αγγελίδου το ζωγραφίζει σε όλες του τις φάσεις. Για εκείνη αποτελεί άξονα μελέτης και το καταγράφει από τη νέα σελήνη, στο τέταρτο και την πανσέληνο απεικονίζοντας το σε ένα οκτάπτυχο. “Ήθελα να μην υπάρχει μια συγκεκριμένη ιστορία και το φεγγάρι να μην είναι ζωγραφισμένο από φυσική παρατήρηση παρά από μνήμη”. Το φεγγάρι έχει ατελείωτους συμβολισμούς και παραπομπές στην ιστορία τόσο της τέχνης όσο και της λογοτεχνίας. Για την Αγγελίδου το απόσπασμα από το ποίημα “Εις Θάνατον Ε” του Κάλβου είναι αντιπροσωπευτικό της σειράς αυτής των έργων μια και αποκαλύπτει μόνο την εικόνα του φεγγαριού αφήνοντας τον θεατή να ακολουθήσει τις δικές του ερμηνείες: “Από τον ουρανόν -Οπου τα μελανόπτερα- Σύννεφα αρμενίζουν – Το ψυχρόν της αργύριον- Ρίπτει η σελήνη”.

Τα κτίρια που χρησιμοποιεί της είναι ήδη οικεία από παλαιότερη δουλειά όπου είχαν αντίστοιχη απλότητα και καθαρότητα στην φόρμα. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα κτίσματα αυτά ενώ έχουν στοιχεία τοπικότητας (τα περισσότερα είναι από Ελληνικά παραδοσιακά σπίτια) δεν μπορεί κανείς να προσδιορίσει την ακριβή προέλευσή τους. Είναι όσο πιο απρόσωπα γίνεται, και αυτό οφείλεται στο γεγονός, κατά την Αγγελίδου, ότι για την ίδια δε παίζει ρόλο οποιαδήποτε ταυτότητα και να τους δώσει ο θεατής.

Γιατί τόσο τα τοπία όσο και τα σπίτια αλλάζουν στις διάφορες φάσεις της σελήνης; “Το τοπίο δεν έχει μεγάλη σημασία, σημασία έχει το χρονικό παίξι­μο”. Το φως των σπιτιών είναι πολύ λίγο (στα έργα που υπάρχει), και δίνει έμμεσα την παρουσία του ανθρώπου: “…δείχνει ότι το σπίτι κατοικείται χωρίς όμως να φαίνονται οι άνθρωποι”. Από την άλλη, το τοπίο παρόλο που είναι τοποθετημένο στο κύριο μέρος της σύνθεσης αποτελεί το φόντο. Με αυτή την έννοια, υπάρχει η απουσία ακόμη και του τοπίου. “Ουσιαστικά δεν υπάρχει φυσική αμεσότητα, και αυτό με ενδιέφερε να το δείξω”.

Παράλληλα με τη ζωγραφική, η Αγγελίδου φτιάχνει και ψηφιδωτά. Σε ποιό βαθμό επηρεάζει το ψηφιδωτό τον τρόπο σκέψης της; Η τεχνική καθεαυτή απαι­τεί τέτοια μέθοδο που “…είναι σχεδόν υποχρεωτικό να έχεις καθαρές φόρμες και εικόνες”. Όσο αφορά τη ζωγραφική της, το ψηφιδωτό την βοήθησε τόσο στην παρατήρηση των αντικείμενων “ή θα έχει κάτι σκιά ή όχι – δεν υπάρχει μέση λύση”, αλλά και στο ξεκαθάρισμα των εικόνων “…έχω πιο λίγα πράγματα. Με ενδιαφέρει κυριότερα η ατμόσφαιρα, παρά οι λεπτομέρειες”.

Η Δάφνη Αγγελίδου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Σπούδασε στην ΑΣΚΤ με καθηγητές τον Μόραλη και τον Μυταρά και ψηφιδωτό με τον Κολέφα. Έχει εκθέ­σει ατομικά στο Αγκάθι (1986,1988) στην ΩΡΑ (1992). Παράλληλα, διδάσκει ψηφιδωτό στην ΑΣΚΤ.

ΕΜΙΛΥ  ΤΣΙΓΚΟΥ